Türkiye’nin birinci aşı enstitüsü olan Hacettepe Üniversitesi Aşı Enstitüsü’nde Covid-19’un yeni varyantlarına güçlü aşının geliştirme çalışmaları sürüyor. Yeni varyantlara kolaylıkla uyarlanabilen sentetik peptit yöntemiyle geliştirilenaşının klinik öncesi çalışmaları tamamlanmak üzere.
Omicron’un BA.4 ve BA.5 alt varyantlarına sağlam olarak geliştirilen aşı, mevcut kullanılan aşılara nazaran daha fazla bağışıklık sunacak. Mevcut aşılar, Covid-19’un Wuhan’da ortaya çıkan versiyonuna nazaran hazırlanmıştı. BA.4 ve BA.5 alt varyantları, aşılı bireylere kolay kolay bulaşabilecek halde mutasyon geçiren cinslerden birisi. Bilhassa de yaz aylarının ortasında BA.4 ve BA.5 kaynaklı olarak hadiselerde artış yaşanmıştı. Kışın kapalı alanlarda yaşamanın artmasıyla birlikte Avrupa genelinde olaylarda artış yaşanması bekleniyor.
Yeni varyantlara dayanıklı
Wuhan varyantı üzerinden ilerleyen aşının hayvan deneylerinden olumlu sonuçlar alınmasıyla birlikte BA.4 ve BA.5 varyantlarına karşı aktiflik değerlendirmesi başladığını söyleyen Aşı Enstitüsü Aşı Teknolojisi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Semra Aydın, şunları söyledi:
“Şimdi birebir çalışmayı, öbür varyantları da içerecek bir hale dönüştürüyoruz. Yani aşının Delta, Omicron’un BA.4, BA.5 varyantlarına karşı aktifliğini kıymetlendiriyoruz. Şu an bu varyantlara yönelik geliştirdiğimiz formülasyonların deney hayvanları üzerinde çalışmaları sürüyor, klinik öncesi çalışmalar tamamlanma basamağına geldi. Yakın vakitte klinik etaba geçmeyi umut ediyoruz. Şu ana kadar elde ettiğimiz sonuçlar hayli olumlu, formülasyonlarımızda denetim kümesine nazaran 3 katı civarında antikor oluşumu sağladık.”
Geç mi kalındı?
Doç. Dr. Semra Aydın, yerli aşı çalışmalarına yönelik “Geç kalındı.”, “Geriden mi geliyor?” üzere algıların oluşabildiğine işaret ederek, durumun aslında bu türlü algılanmaması gerektiğini vurguladı.
Piyasadaki Kovid-19 aşılarının tamamının birinci Wuhan varyantına nazaran üretildiğine ve sonrasında çok sayıda varyant ortaya çıkması nedeniyle bu aşıların aktifliğinin bir ölçü azaldığına dikkati çeken Aydın, şunları kaydetti:
“Bu çalışmalar tıpkı vakitte aşı üretiminin Türkiye’de tekrar başlamasını sağladı. Ülkemizde yine bir aşı üretim kültürü, bununla ilgili altyapılar oluşuyor. Bunu yanı sıra aşı çalışmalarımız devam eden enfeksiyonlarla çabada çok işe yarayacak. Ülkemizde aşı üretimiyle ilgili tekrar önemli bir farkındalık oluştu. Bundan sonra da tüm çocukluk çağı aşılarının ülkemizde üretildiği, gençlerimizin aşı AR-GE ve üretim çalışmalarında etkin olarak yer aldığı bir periyoda geçmeyi ümit ediyoruz.”
